Canlı etkinlik prodüksiyonu, turne yönetimi ve muhasebe ustası 35 yıl boyunca Prince, John Legend, Avicii ve Tyler, the Creator gibi sanatçılarla çalıştı.
Prince, John Legend, Green Day, Earth, Wind & Fire, Robert Plant, Alica Keys ve Tyler, the Creator gibi ünlü ve tutkulu sanatçılarla çalışıyorsan canlı müzik performansı hazırlıklarını şansa bırakamazsın. Zaman planlamalarını, lojistiği ve provaları halletmen, uçakları, otobüsleri ve otelleri organize etmen gerekir. Son dakikada yapılacak ayarlamalar olabilir. Her şeyin mükemmel olması için çok çalışman gerekir.
Sayısız sanatçı 35 yıldır yurt içindeki ve dünya çapındaki turneleri için David Norman'la birlikte çalışıyor. Norman dünyanın en iyi sanatçılarından bazıları için turne menajeri, turne muhasebecisi ve prodüksiyon müdürü olarak çalışıyor.
Turne alanındaki uzmanlığı ile Co.Lab Sessions podcast serimizde bilgi veren Norman, öngörülemeyen kişilikler ile değiştirilemeyen gerçekleri nasıl sorunsuz şekilde bir araya getirdiğini anlatıyor. Norman'ın işi, Almanya'dan Londra'ya otobüsle gidilebileceğini ima eden bir sanatçı, davulunu ateşe vermeye çalışırken hastaneye kaldırılan bir davulcu ve sahne arkasında idrarını yapabileceği bir kova olmasını isteyen bir vokalist ile çalışmayı ve yazılamayacak çok sayıda diğer aksiliğin üstesinden gelmeyi içeriyor. Tüm bunlar elbette COVID-19'un canlı müzik hazırlığı sürecini daha da karmaşık hale getirmesinden önceydi.
Norman, "Eskiden bulmacaları severdim. Turnelere de bu gözle bakıyorum." diyor. "Tüm bu farklı unsurları ve farklı kişilikleri ele alıp onları tutarlı tek bir parça haline getirmen gerekiyor. Her şey tıpkı birer domino taşı gibi."
Trajedi ve Yol Ayrımı
Bir zamanlar "yorgun bir davulcu" olan Norman, lisede bir Rush cover grubu da dahil olmak üzere farklı gruplarda çalmış. Hatta babasının orduda görev yaptığı Georgia, Warner Robins dışında yetişkinlerle turneye çıkmış. Country müzikten caza ve R&B'ye kadar her türlü müziği seven ailesi bu eklektik zevki ona da aşılamış. Canlı performans müzisyeni olma yolunda ilerleyen Norman'ın hayatı, lise mezuniyetinden birkaç ay sonra turnedeyken 05:30'da aldığı telefonla değişir.
Annesi ve babası trafik kazası yapmıştır. Grubun gitaristi Norman'ı beş saat içinde eve ulaştırır ancak anne ve babası ölmüştür.
Müziğe tutkuyla bağlı olan ve yaşadığı kayıpla başa çıkmak için kendini daha da müziğe adayan Norman, ebeveynleri tarafından kendisine kalan parayı alır ve kendi kendine müzik mix'i ve mühendisliğini öğreneceği bir stüdyo yapar. Macon, Georgia'dan şarkılarını mix'lediği genç gruplardan biri olan AC Black, Motown Records ile sözleşme imzalar ve turneye çıkma zamanı geldiğinde Norman'ın turne otobüslerini kullanmasını isterler.
Norman, AC Black için davul ve gitar ekipmanını kurmaktan turne şoförlüğüne ve mix'lemeye kadar her şeyi yapar. AC Black, electro-funk grubu The S.O.S Band'ın açılış grubu olarak çaldığında turne yöneticileri Karen Krattinger başka bir fırsatı yakalamak için işini bırakmak üzereydi. Nasıl çalıştığını takip eden Karen, Norman'a kendisinin yerini alıp alamayacağını sordu. Karen'in teklifini kabul eden Norman o tarihten bu yana sanatçıların canlı performans sergilemelerine yardımcı oluyor.
Norman, "Ailemi kaybettikten sonra canlı performansa duyduğum sevgiyi kaybettim." diye anlatıyor. "Sahnede olmaktan sonra en severek yaptığım şey buydu. Sahne arkasında olsam da hayranları mutlu etmeye devam edebiliyorum. Tek fark, kim olduğumu bilmemeleri."
Her Gün Farklı Bir Deneyim
Norman ile yaptığımız röportajdan iki gün sonra Tyler, the Creator, Austin City Limits Müzik Festivali'nde baş sanatçı olarak yer aldı. Austin'deki otel odasından konuşan Norman, "Bu performans için muhtemelen dört ay önce çalışmaya başladım." diyor. Festival organizatörleri ile görüşerek kaç sahne platformu kullanacaklarını ve kaç sahne görevlisine ihtiyaçları olduğunu onlara bildirmiş. Festivalin, ekibe yemek ve konaklama sağlayıp sağlamadığını öğrenmesi gerekmiş. Festivalin bulunduğu bölgedeki itfaiye şefine piroteknik planları hakkında bilgi vermesi gerekmiş.
Bu, her ne kadar karmaşık olsa da, global bir turneye dahil olan duraklardan yalnızca biri. Hangi sanatçıyla çalışırsa çalışsın Norman'ın öngörülemeyen sorunları öngörüp çözmesi ve anlık talepleri karşılaması gerekiyor. Birlikte çalıştığı en sevdiği sanatçılardan biri olan Prince, Norman'a değerli bir ders vermiş: Bir sanatçının sorusu varsa turne yöneticisinin de yanıtı olmalıdır.
Norman, "Yönetici, sihirbaz, terapist ve doktor olman gerekiyor. Yani her şey olmak zorundasın." diyor.
Geç Kalınmış Farkındalık
Siyahi olan Norman, turne sektöründe kendine benzeri çok görülmeyen bir yer edinmiş durumda. Bazen siyahi müzisyenlerin siyahi turne menajerleri olsa da Norman bu durumun sık görülmediğini belirtiyor. Peki ya beyazların hakim olduğu country müzik veya rock performans dünyasında? Daha da az görülen bir durum.
Norman bu anlamda şanslı çünkü işinde ne kadar iyi olduğu biliniyor ve bu nedenle tanınıyor. Yine de Norman, müzik sektöründeki 35 yılı boyunca kaydettiği ilerlemenin kabul edilemez derecede yavaş olduğunu söylüyor.
Etkileyici bir özgeçmişi olan Norman'ın Tyler, the Creator gibi bir sanatçı için turne düzenlemesi istendiğinde işini iyi yapması için ihtiyacı olan herkesi tutmasına izin verilir. Norman'ın Tour Forensics adlı şirketi canlı müzik endüstrisinin daha iyi bir yere gelmesi için kadınları, siyahileri ve LGBTQ topluluğunu işe alma gereksinimini vurguluyor.
Norman, turne yöneticisi olarak beyaz erkeklerin karşı karşıya kalmadığı bir çifte standardın olduğunu iddia ediyor. Norman "Beyaz erkeklere kıyasla kendimizi kanıtlamak için iki ila üç kat çalışmamız gerekiyor." diye açıklıyor.
Norman, önceki ABD hükümeti ile alevlenen ayrışmanın ve George Floyd'un polis tarafından öldürülmesinin ardından ülke genelinde ırkçılığa yönelik farkındalığın artmasıyla, turne sektöründe beyaz olmayan insanları işe alma ihtiyacının farkına varıldığını anlatıyor. Norman'ın turne sektörüne dönüşünden bu yana farklı etnik kökenlerden daha çok yeni yönetici işe alınmış.
2021 Yılında Turneye Çıkmanın Doğru Bir Yöntemi Var mı?
Norman 2020 yılının başlarında Lollapalooza festivali için Güney Amerika'ya gitmeden iki gün önce festivalin iptal edildiğini öğrendi. O sırada bunun ne kadar önemli olduğunu fark etmemişti. Başka çok sayıda konser vardı. Ancak çok yakında hepsi COVID-19 nedeniyle iptal edilecekti. İşi olan canlı müzik Norman'ın ellerinden alındı ve depresyona girdi.
Norman, bu zihinsel çöküşten kurtulmanın en hızlı yolunun üniversite sınıflarında konuşmak ve müzik sektöründeki gençlere akıl hocalığı yapmak olduğunu fark etti. Turnedeki öngörülemez etkenlere karşı birinin hazırlıklı olmasını sağlayamasan da turne yöneticisinin işi bunlara yanıt vermek.
Norman 2021 yılında her sanatçının tüm çalışanlarına aşı yaptırma kararı vermesi gerektiğini söyledi. Bunun kolay bir karar olmadığını bilen Norman, turnenin doğası gereği ne kadar hassas bir iş olduğunun da farkında. "Bir kişi hastalanırsa bu, sadece o kişiyi değil o otobüsteki herkesi etkiler." diyor. Sanatçı güvende olabilir ancak bir kişi tüm ses ekibini tehlikeye atarsa tüm ekibi kısa sürede değiştirmenin maliyeti ve riski kaldırılamaz.
Bu fikir, Norman'ın 35 yıllık yaşamında edindiği basit bir fikiri destekliyor: Dahil olan herkese yardımcı olmak ve düşünceli davranmak. Tyler, the Creator'ın ACL performansı için ses kontrol ve yerinde planlama önemliydi ancak diğer sanatçılar da aynı şeyi yapmak zorunda olduğu için verimliliği sağlamak da önemliydi. Saha personelinin dinlenmeye ihtiyacı vardı. Tyler baş sanatçı olsa da festivaldeki herkesin zor duruma düşmesi domino etkisi yaratarak performansını etkileyebilirdi. Herkesin işinin bir parçası da, diğer herkesin ruh halinin ve zihin sağlığının iyi olmasını sağlamaya yardımcı olmak.
"Tyler'ın festivale gitmesi, konserini tamamlaması ve oradan ayrılması gerekiyor. Onun işi bu." diyor Norman. "Bizim işimiz ise tüm bunların olmasını ve seyirci ile Tyler'ın iyi vakit geçirmesini sağlamak."
David Norman'dan daha fazlasını dinlemek için Co.Lab Sessions podcast'imizin bölümünü aşağıda dinleyebilir, seriden daha fazla bölüme göz atmak için buraya tıklayabilirsin.