Luật sư là một phần không thể thiếu trong việc quản lý sự nghiệp của bạn. Chúng tôi đã hỏi một số người về thời điểm và lý do nên tìm một luật sư.
Luật sư thường mang tiếng xấu và lối suy nghĩ này đã tồn tại hàng trăm năm nay. "Hãy giết tất cả luật sư" là câu nói của Dick Đồ tể trong vở Henry VI Phần 2 của Shakespeare. Tuy nhiên, gã đồ tể này hẳn sẽ phải thay đổi giọng điệu nếu hắn phải phân tích nội dung của một thỏa thuận cấp phép sử dụng nhạc hoặc thương lượng các điều khoản chi tiết của giấy cho phép sử dụng nhạc mẫu. Trên thực tế, các nhạc sĩ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề pháp lý đau đầu trong suốt sự nghiệp của họ. Điều đó có nghĩa là một luật sư giỏi có thể trở thành một trong những thành viên có giá trị nhất trong ê-kíp của bạn.
Dẫu vậy, khó có thể chê trách các nghệ sĩ trẻ khi họ thờ ơ với luật âm nhạc. Suy cho cùng, không ai bắt tay vào làm nhạc vì "yêu thương tha thiết" hợp đồng cả. Nhưng đó thực sự là lý do việc biết thời điểm, cách thức và lý do nên thuê luật sư là rất quan trọng: Họ sẽ trông chừng mặt pháp lý của bạn để bạn có thể tập trung vào công việc quan trọng là làm những gì bạn yêu thích.
Bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi biết tất cả những việc mà luật sư có thể hỗ trợ bạn trong hầu hết mọi khía cạnh của sự nghiệp, từ các thỏa thuận dùng hình ảnh của nghệ sĩ, phí lưu diễn cho đến việc giúp đăng ký quyền sở hữu trí tuệ đối với các tác phẩm của bạn. Bạn cần thương lượng về phí hoa hồng cho người quản lý của bạn? Hãy để cho luật sư của bạn lo liệu. Bạn muốn thuê nhà sản xuất hay người phối khí? Hãy thuê luật sư vì bạn sẽ cần giải quyết khoản thanh toán tạm ứng cho cộng sự của mình và/hoặc phần của họ trong phí bản quyền của bạn. Một nhà sản xuất phim hoặc chương trình truyền hình có muốn cấp phép cho nhạc của bạn không? Có thể có những tác động lớn về phí bản quyền dài hạn cần được thảo luận. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên gọi cho luật sư.
Để giúp bạn nắm được những thông tin cơ bản, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với 3 luật sư kỳ cựu về lĩnh vực âm nhạc và tổng hợp những lời khuyên của họ ở bên dưới. Để biết thêm thông tin về cách xây dựng một đội ngũ "toàn sao" để giúp bạn phát triển sự nghiệp, hãy xem tập này của loạt video gốc The Game Plan của chúng tôi.
Liên hệ
Ông Colin Maher, chủ sở hữu của Whiskey Ghost Entertainment LLC tại Nashville, nói: "Các nhạc sĩ không biết những gì họ không biết, đó là điều đáng sợ nhất. Khi bạn đang ký bất cứ hợp đồng gì hoặc nghĩ đến việc cộng tác với người khác, tôi khuyên bạn nên liên hệ với luật sư".
Ông nhấn mạnh rằng nghệ sĩ sẽ không gặp bất cứ rủi ro nào khi xin tư vấn từ một luật sư âm nhạc. "Trong phần lớn trường hợp, luật sư sẽ không tính phí khi trả lời câu hỏi của bạn. Nếu [họ tính phí], thì bạn không nên làm việc với luật sư đó".
Coi âm nhạc là một công việc kinh doanh
Vladimir Radovanov, một luật sư âm nhạc làm việc tại Los Angeles, gợi ý rằng ê-kíp của một nghệ sĩ có thể được coi là một thực thể công ty. "Người quản lý là Giám đốc điều hành, giám đốc kinh doanh là Giám đốc tài chính, luật sư là Trưởng ban pháp chế, còn nghệ sĩ là chủ sở hữu của tất cả cổ phần của công ty và được quyền thông qua bất kỳ quyết định nào được đưa ra".
Maher đồng tình. "Bạn là một doanh nhân. Hãy kỳ vọng rằng bạn sẽ rất thành công với âm nhạc của mình và hãy xem bài hát bạn đang thu âm là một bài hát triệu đô chứ không phải là bản thu âm 500 đô la mà bạn đang trả tiền để thực hiện, bởi vì đó là lúc điều đó sẽ trở thành một vấn đề. Bạn phải sắp xếp mọi thứ vào trật tự ngay từ đầu".
Đừng bao giờ trả tiền để được biểu diễn
Có lẽ bạn đã thấy những quảng cáo cho bạn cơ hội biểu diễn tại một địa điểm uy tín tại địa phương hoặc tại một chương trình tìm kiếm tài năng có sự tham gia của "những người tạo trào lưu". Bạn sẽ có cơ hội biểu diễn nếu mua trước 15 vé (tất nhiên bạn có thể bán lại cho bạn bè của mình) hoặc điền vào một số thủ tục giấy tờ cho phép ban tổ chức có các quyền đối với một hoặc nhiều bài hát của bạn.
Annie Lin, từng là ca sĩ/nhạc sĩ sáng tác lưu diễn trước khi bắt đầu sự nghiệp làm luật sư âm nhạc ở San Francisco, cảnh báo các nghệ sĩ nên cẩn thận với những chiêu trò này. "Khi bạn làm việc với nghệ thuật sáng tạo, công việc liên quan có thể mang tính cá nhân và ý nghĩa đến mức đôi khi các nghệ sĩ nhìn thấy cơ hội khi có rủi ro", cô nói.
"Tôi không muốn chứng kiến những trường hợp mà những nghệ sĩ có thể tuyệt vọng hoặc thiếu hiểu biết khi tự ràng buộc mình vào những nghĩa vụ buộc họ phải trả tiền để được biểu diễn. Nghệ sĩ chắc chắn có thể trả tiền cho các công cụ. Tuy nhiên, nếu ai đó ở trên đường tiến về phía bạn và thề thốt rằng chỉ cần bạn ký hợp đồng, thì tôi hy vọng rằng bạn sẽ có đủ khả năng để thực sự cân nhắc xem điều đó có tốt cho bạn hay không".
Hy vọng điều tốt nhất, chuẩn bị tinh thần cho điều tồi tệ nhất
"Nếu tôi mở một quán cà phê cùng với một đối tác, tôi sẽ hoàn thành các điều khoản kinh doanh trước khi tham gia", Maher nói, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trò chuyện thẳng thắn từ sớm. Nhóm của bạn là tập đoàn hay công ty trách nhiệm hữu hạn? Sở Thuế vụ sẽ để mắt đến bạn khi bạn bắt đầu kiếm ra tiền. Mọi thành viên có phải là đối tác bình đẳng trong "công ty" của bạn không? Mọi người có được tự do bỏ rời khỏi theo ý muốn không? Ai sở hữu tên ban nhạc của bạn?
Maher đã từng khuyên một ban nhạc đưa ra một thỏa thuận nội bộ. Tuy nhiên, họ không bao giờ dành thời gian xác định xem ai là người sở hữu bản quyền và theo tỷ lệ nào đối với các sáng tác và bản thu âm hậu kỳ của họ. Sau khi ban nhạc tan rã, một cuộc chiến pháp lý gay gắt đã diễn ra sau đó.
"Không dễ để các nghệ sĩ suy nghĩ theo cách này bởi vì, bạn biết đấy, họ đang làm nghệ thuật, họ đang làm nghệ thuật với bạn bè của họ và mọi thứ đều tốt. Nhưng bạn chỉ cần giả sử rằng mọi thứ sẽ không kết thúc tốt đẹp và chỉ cần hoàn thành [việc lập kế hoạch] sớm khi mọi thứ vẫn còn ổn. Rất nhiều lần tôi đề cập đến chủ đề này và mọi người rất khó chịu. Ngay cả khi tất cả đều đồng ý, họ vẫn không thoải mái. Đó là vì họ không muốn phải thảo luận về những điều này. Nhưng bạn không muốn gặp phải những vấn đề này khi chuyện liên quan đến hàng triệu đô la".
Ký hay không ký hợp đồng
Radovanov gợi ý rằng có một thời điểm thích hợp để ký hợp đồng thu âm – và một thời điểm sai lầm. "Bạn phải biết mình thực sự đang ở đâu trong sự nghiệp và có đủ can đảm để nói 'Không phải lúc này'".
Khi có thể từ chối ký kết hợp đồng như thế, hay như Radovanov nói, "đặt cược vào bản thân", các nghệ sĩ và luật sư của họ sẽ tìm được hợp đồng tốt nhất có thể. "Sau đây là ví dụ về một câu chuyện cảnh báo", anh tiếp tục nói. "Có thể cơ duyên đến và bạn được đề nghị ký hợp đồng. Bạn làm mọi thứ có thể để chốt hợp đồng vì bạn nghĩ 'Đây rồi. Đây chính là hợp đồng chúng tôi nên ký'. Và rồi đĩa nhạc ra mắt, không thu được kết quả và bạn bị loại khỏi hợp đồng. Điều này khiến bạn cực kỳ mất tinh thần và bây giờ, bạn là 'hàng lỗi'. Nếu không có nhiều bệ phóng – bệ phóng dựa trên người hâm mộ – thì việc ký hợp đồng có thể phản tác dụng".
Tuy nhiên, tương tự như vậy, Radovanov nói: "Nếu bạn đang đi đúng hướng và sự nghiệp đang thăng tiến, thì ngay cả khi bạn từ chối hợp đồng đó vào lúc này, hợp đồng đó có thể sẽ quay trở lại với nhiều lợi ích hơn. Khi đó, bạn sẽ ở vị thế tốt hơn để đàm phán vì tiếng nói của bạn sẽ có trọng lượng hơn".
Dấn thân
Theo Lin, mặc dù luật sư của nghệ sĩ "chịu sự ràng buộc của các nghĩa vụ pháp lý và đạo đức để đại diện cho bạn một cách mạnh mẽ", nhưng nghệ sĩ cũng bắt buộc phải tham gia vào quá trình công việc của họ. Radovanov nói: "Nếu nghệ sĩ hiểu được những hệ quả của hợp đồng, họ có thể có những lập trường chắc chắn về cấu trúc của hợp đồng họ muốn. Điều đó cho phép tôi đưa ra các điều khoản nhân nhượng tốt hơn".
Maher nói: "Điều tôi muốn làm là hỏi khách hàng của mình những câu hỏi như 'Bạn nghĩ hợp đồng có nội dung gì?' hoặc 'Hợp đồng phải có những nội dung gì?' trước khi xem xét hợp đồng".
Thương thảo hợp đồng có thể không phải là sở trường của hầu hết các nghệ sĩ, nhưng nhiều khi đó chỉ là vấn đề của việc tham gia vào quá trình. Ngay cả khi họ nỗ lực một chút, thì điều đó cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Radovanov nói: "Nguồn tài nguyên cuối cùng là cuốn sách [ All You Need to Know About the Music Business ] (Mọi điều bạn cần biết về kinh doanh âm nhạc) của Donald Passman. Bất cứ ai cũng nên đọc cuốn sách này nếu muốn hiểu rõ hoặc tham gia vào lĩnh vực kinh doanh này.
"Khách hàng hỗ trợ chúng tôi rất nhiều", anh nói tiếp. "Chúng tôi có thể làm được rất nhiều điều khi khách hàng của chúng tôi sẵn sàng đưa ra một lập trường nhất định cho chính họ thay vì chỉ nói: 'Này anh, hãy làm việc đó giúp tôi. Tôi không muốn hiểu bất kỳ điều gì cả'".
– Nate Baker